
Wspólna obrona
Filozofia żydowska podkreśla, że wolna wola jest produktem wewnętrznej duszy ludzkiej, używając słowa neshama (od hebrajskiego korzenia n.sh.m. lub .נ.ש. מ oznaczającego „oddech”), natomiast zdolność do wolnego wyboru posiada Jechida(od hebrajskiego słowa „yachid”, יחיד, liczba pojedyncza), część duszy zjednoczona z Bogiem, jedyny byt, który nie jest skrępowany ani zależny od przyczyny i skutku (tym samym wolność woli nie należy do sfery rzeczywistości fizycznej i spodziewana jest niemożność jej rozliczenia przez filozofię naturalną).
W islamie problemem teologicznym nie jest zazwyczaj to, jak pogodzić wolną wolę z Bożą przedwiedzą, ale z boskim dżabrem, czyli boską mocą sprawczą. al-Ash’ari rozwinął „akwizycyjną” lub „dwuprzyczynową” formę kompatybilizmu, w której ludzka wolna wola i boski dżabr były zarówno zapewnione, i która stała się kamieniem węgielnym dominującego stanowiska asz-ari. W islamie szyickim, zrozumienie przez Asz’ari wyższej równowagi w kierunku predestynacji jest kwestionowane przez większość teologów. Wolna wola, według doktryny islamskiej, jest głównym czynnikiem odpowiedzialności człowieka w jego działaniach w ciągu życia. Wszystkie działania popełnione przez człowieka wolnej woli są powiedziane, aby być liczone w dniu sądu, ponieważ są one jego własne, a nie Boga.
Filozof Søren Kierkegaard twierdził, że boska wszechmoc nie może być oddzielona od boskiej dobroci. Jako prawdziwie wszechmocna i dobra istota, Bóg mógłby stworzyć istoty posiadające prawdziwą wolność nad Bogiem. Co więcej, Bóg dobrowolnie by to zrobił, ponieważ „największym dobrem (…), jakie można uczynić dla istoty, większym niż wszystko inne, co można dla niej uczynić, jest bycie prawdziwie wolnym.” „Obrona wolnej woli” Alvina Plantingi jest współczesnym rozwinięciem tego tematu, dodając jak Bóg, wolna wola i zło są spójne.
Chrześcijaństwo
W Biblii
Biblijne podłoże wolnej woli leży w upadku w grzech Adama i Ewy, który nastąpił w ich „świadomie wybranym” nieposłuszeństwie wobec Boga.
„Wolność” i „wolna wola” mogą być traktowane jako jedno, ponieważ te dwa terminy są powszechnie używane jako synonimy. Istnieją jednak powszechne spory w definicjach tych dwóch terminów. Z powodu tych nieporozumień Mortimer Adler uznał, że dla jasności w temacie konieczne jest rozgraniczenie trzech rodzajów wolności, jak następuje:
(1) Wolność okrężna to „wolność od przymusu lub ograniczenia”, które uniemożliwiają działanie zgodnie z wolą.
W Biblii wolność okolicznościowa została dana Izraelitom w Wyjściu z niewoli w Egipcie.
(2) Wolność naturalna (a.k.a. volitional freedom) to wolność do określania własnych „decyzji lub planów”. Naturalna wolność jest nieodłączna dla wszystkich ludzi, we wszystkich okolicznościach i „bez względu na jakikolwiek stan umysłu lub charakteru, który mogą lub nie mogą nabyć w trakcie swojego życia.”
Biblia, analogicznie do Adlera, postrzega całą ludzkość jako naturalnie posiadającą „wolny wybór woli”. Jeśli „wolna wola” jest rozumiana jako nieskrępowany i dobrowolny wybór, Biblia zakłada, że posiadają ją wszyscy ludzie, zarówno niezregenerowani, jak i zregenerowani. Dla przykładu, o „wolnej woli” uczy Mateusz 23:37 i Objawienie 22:17.
(3) Wolność nabyta to wolność „do życia tak, jak [ktoś] powinien żyć”, wolność wymagająca przemiany, dzięki której osoba nabywa prawy, święty, zdrowy itp. „stan umysłu lub charakteru”.
Biblia świadczy o potrzebie nabytej wolności, ponieważ nikt „nie jest wolny do posłuszeństwa i wiary, dopóki nie zostanie uwolniony od panowania grzechu.” Ludzie posiadają naturalną wolność, ale ich „dobrowolne wybory” służą grzechowi, dopóki nie zdobędą wolności od „panowania grzechu”. New Bible Dictionary określa tę nabytą wolność do „posłuszeństwa i wiary” jako „wolną wolę” w sensie teologicznym. Dlatego, w myśleniu biblijnym, nabyta wolność od bycia „zniewolonym przez grzech” jest potrzebna, „aby żyć zgodnie z przykazaniami Jezusa, aby kochać Boga i kochać bliźniego”.
Jezus powiedział swoim słuchaczom, że muszą zostać uczynieni „rzeczywiście wolnymi” (J 8,36). „Free indeed [ontós]” oznacza „truly free” lub „really free”, jak to jest w niektórych tłumaczeniach. Bycie uczynionym „rzeczywiście wolnym” oznacza wolność od „niewoli grzechu”. Ta nabyta wolność to „wolność do służenia Panu”. Bycie „rzeczywiście wolnym” (tzn. prawdziwa wolność) przychodzi przez „Bożą zmianę naszej natury”, aby uwolnić nas od bycia „niewolnikami grzechu” i obdarzyć nas „wolnością wyboru, aby być sprawiedliwym”.